din anlayışındaki farklılaşmaların kurumsallaşması sonucu ortaya çıkan dini nitelikli "beşeri"(!) oluşumlar olup dinin anlaşılma biçimleri ile ilgili siyasi-itikadi veya fıkhi-ameli tezahürlerdir.yani mezhep din değildir. bu da, ehli sünnet=islam, tasavvuf=islam, alevilik=islam, şia=islam veya kurancılık=islam anlamı şeklindeki tüm yorumları çöpe atar! bunların hepsi dinin anlaşılma biçimidir. "hak mezhep" siyasi bir söylemdir, edebi oyundur!aslen arapça "zhb" kökünden gelir. çağdaş arapçada "gidilen yol", klasik arapçada ise "benimsenen görüş, farklı tutum-davranış-fikir" gibi anlamlara gelir.türkçedeki mezhep kavramının teolojideki karşılığı "fırka"dır ve, siyasi-itikadi alanla ilgili farklılaşmalar için kullanılır. mezhep ise daha çok ameli-fıkhi alanlardaki ekollerin görüşlerinin tümüne denir. türkçedeki mezhep kavramının en iyi-kapsamlı tanımını, islam mezhepleri tarihi biliminin duayenlerinden ethem ruhi fığlalı yapmıştır:- "mezhep; bir takım siyasi, içtimai, iktisadi ve diğer hadiselerin tesirlerinin, mezhep kurucusu sayılan insan ile ona uyanlardaki fikri, dini ve siyasi tezahürüdür."
İtikadi ve Fıkhi alanlarda farklı İslami içtihadlara-görüşlere verilen addır.ve tüm itikadi (maturidi, eşari, imami, vs.) ve fıkhi (şafii, caferi, hanefi, zeydi, maliki, hanbeli, vs.) mezheplerin usülde aynı oldukları, füruda farklılık gösterdikleri bir gerçektir.öyle ise, Üstad Hizbullah Hakverdi'nin dediği gibi; "İslam'da mezhepçilik ve mezhepsizlik yoktur. Mezheplilik vardır."