bafra – Muhalif Sözlük
karadeniz'in en büyük ve en kalabalık ilçesidir. nüfusu köyleriyle 140 bin olup siyasilerce il olma yalanıyla halkı kandırılan; samsun'da kızılırmak nehrinin karadeniz'e döküldüğü yerde ova üzerine kurulu eski rumca adı (i: baphirus) olan anadolu selçuklu devleti komutanı (b: emir mirza bey) tarafından türk yurdu haline getirilen tarihi bir ilçedir.

candaroğulları ve taceddinoğulları'ndan sonra osmanlı'nın eline geçtiğinde sinop kazasına ordan da kastamonu sancağına bağlı idi. ilk ermeni ve rum isyanlarının yaşandığı yerlerden biri olup, talat paşa imzalı ve mühürlü fermanla ilk ermeni asilerin idamı bafra'da gerçekleşmiştir.

milli mücadele'de atanın samsun'a gelmesiyle yıldızı parlayan ilçelerden biri olup zamanla önemli bir tarım kenti haline gelmiştir. ovada karpuzu yeyip toprağa çekirdeği tükürdüğünüz yerden karpuz biter. o kadar verimlidir. tütünü meşhurdur, bafra ve ballıca sigaraları burdaki tütünden yapılırdı.

pidesi, nokulu, karpuzu, mafyası ve gelenekleri meşhurdur. geçtiğimiz ay yargılanmadığından serbest bırakılan ünlü mafya babaları vedat-sedat şahin kardeşler, eski baba feridun atmaca, mhp ve ülkücü kuruluşlar davasında yargılanmak üzere kırmızı bültenle aranan türkeşin adamı ügd başkanı baha sertkaya, başbakan rte'nin mecliste evet referandumu için andığı ülkücü sanıklardan maphusta namaz kılarken kafasına dipçik vurularak şehid edilen hüseyin kurumahmutoğlu ve gelecekteki ikinci türk-moğol imparatorluğu müstakbel kağanı başbuğ emir mirza kurt han bafralıdır.

evlenen çiftler, aileleri, dostları kızılırmak'ın üstüne kurulu çetinkaya köprüsü'nden yaya olarak geçmeden dünya evine girmez, düğün yapmaz. rivayet olunur ki altınkaya barajı yapılmazdan evvel azgın kızılırmak üstüne kurulu ahşap köprü üzerinden 300 kişilik düğün alayı geçerken gelin ve ailesi suya düşüp boğulmuşlar. bu yüzden yeni beton köprünün üzerinden -(u: ben ve bafra'nın uzakdoğulu gelini dahil)- her evlenen çift düğün başlamadan evvel yaya olarak aileleri ve dostlarıyla geçer, dilek tutup nehre taş atar ve köprü üzerinde davul-zurna eşliğinde oynarlar.

sebze, meyve, hane kiraları ucuzdur. metropol hayatının tüm olanaklarına alışmış olanlar için olmasa da birçoğu için bafra türkiye'de yaşanılası ve ömür tüketilesi yerlerdendir. bu yüzden babannem, büyükbabam sürekli der:

- bafra'da geçinemeyen hiçbir yerde geçinemez, ocak tüttüremez.

çok değişik etnik köken ve kültür bafra'da bir ve bütün olarak yaşamaktadır. türkmen, tatar, muhacir, kızılbaş olan türk soylular yanında çerkes, laz, arnavut, boşnak, yerleşik roman ve kürtler iç içe yaşamaktadır. en sevdiğim tarafı ise hepsi türk milliyetçisidir, türklüğü savunarak türküz derler ve milli değerlerine çok bağlı türklerdir. köy köy, mahalle mahalle kültürel farklılıklar hemen göze çarpar. yemek, oyun ve şiveler farklıdır. en çok da arnavut yemeklerini severim.

(b: selesepet) ve hıdırellez festivalleri eski görkeminde ve şenliğinde değillermiş, yaşlılarımız öyle der..

bafra; insanı kendine aşık edecek denli mütevazi, şirin ve yaşanılası bir yer. insanları eskiden dürüstlükleri, cesareti ve adamlıklarıyla meşhurdu. yalnız bana göre günümüz nesli ve bizden bir ve iki üst nesil de maalesef bu erdemler ya yitmiş ya da azalmaktadır. neyse bu konuda dertliyim, mevzulara dalıp bozmayalım havamızı..

2 yıllık meslek yüksekokul bulunsa da bafra'ya yetmemektedir. samsun akp vekili meclis grup başkanı suat kılıç son anda mikro hemşehricilik yaparak omü'ye çok yakın (b: ondokuzmayıs) ilçesine -(i: biz bafralılar "(b: engiz)" deriz bizden ayrılan o ilçeye)- fakülteyi açınca bafra eşrafından bol bol akraba(!) kazanmıştır.

eylül 2009-2010 ocak başkanlığı döneminde bendeniz hadim olarak alperen ocakları sancağını orada dalgalandırmakla müşerref olsam da, hem zaman hem şerait hem de mesleki statüm gereği hayallerimin hepsini gerçekleştiremedim. lakin hala haftalık sohbetlerimizde dolup taşan, her resmi programa çağrılan, stk'lar arasında garnizon komutanının bile sadece icabet ettiği bir dernek olan prestiji yüksek, halkça tartışılan-kıskanılan arkasında oturmayıp ailesinden dersinden kısan bir serdengeçtilerle ayakta duran bir ocak var şimdi. bunda altınova gazetesi sahibi bafra bbp ilçe başkanı bilal mürtezaoğlu'nun emeği ve yardımı büyüktür. ama en çok da bu paye "yıldız kadrom" değerli ve samimi memur-işçi abilerimin ve çilekeş gardaşlarımın..

eskiden demirel'in ve mhp'nin kalesi idi. hatta eskiler süleyman demirel'in şapkasını gönderip burdan oy aldığını karşılığında fabrika açtığını söylerler. 2 dönemdir yerel yönetime akp belediyesi gelmektedir. son seçimlerde bafra ülkü ocakları eski başkanı ve bbp kurucular kurulu üyesi kızılırmak dershanesi sahibi zihni şahin akp'den belediye başkanı seçilmiştir.

neyse, siyaset bu kadar yeter..

velhasılı kelam bafra; benim biricik memleketim.. doğduğum, hasret çektiğim, ceddimin ömür çürüttüğü alınteri akıttığı, evlendiğim, baba olduğum ve devlete kapak attığım ilk toprağım.

zaman zaman gözümde tütüyor. açıyorum düğün videolarımı, yakıyorum bir cigara ve izliyorum. bazen kifayet etmiyor, atlıyorum otobüse gidiyorum, o güzel abilerimin yanında ahkam kesiyorum, gülüyorum, eğleniyorum, cigara tellendiriyorum ve büyüklerimin pamuk ellerini ve yanaklarını şapur şupur öperek hayır dualarını alıyorum..

şair kalbimin lügatindeki hasret gidermek nedir açıklamama izin verin:

bafradayım..altımda ehliyetsiz kullandığım turuncu motorum, başımda itfaiye kaskı olmasa da meydandan kemalpaşa mahallesine akıyorum. girişi mezarlık çıkışı cezaevi olan memleketimi yarım saatte bitiriyorum..

ya da bulvar caddesinde volta atıyorum bir ileri bir geri ve (b: tayyar paşa) camiinin avlusundaki ıslak bir banktan atamın heykeline bakıp üşüyerek tüttürüyorum.

hasret gidermek başka ne ola ki?


(bkz:ne diğin la sen)
(bkz:nası konuşiğin)
Etnik ve kültürel farklılıktan ziyade kendisini farklı sananların olduğu yirmi üç ilimizden büyük olduğu söylenen ilçemiz. Arnavutluk göçmeni evlad-ı fatihan olduğu halde kendisini Arnavut etniğine mensup sanan yahut Doğu Karadeniz'den göçmüş bir çepni Türkü olduğu halde kendisini laz sanan aileler görülür.
Etnik farklılık olarak göze çarpan kürtler iş para kazanmak olduğunda Bafra halkının gani gönlüne, yoğurdu üflemez tavrına ve saflığına dayanarak Bafralı Türkmenlerle rahatça iç içe yaşasalar da kendilerine ait epey hacimli bir "getto"ları da mevcuttur.
bulunduğu coğrafi konum itibariyle verimli topraklara sahip bir ova üzerine kurulmuş kozmopolit bir ilçedir. tarım konusunda oldukça gelişmiştir. sanayi yatırımının olmaması sebebiyle gençlik caddesinde bolca boş adama rastlamak mümkündür. göç veren bir ilçedir.
son yıllarda kürt köylerinde ve kürt nüfusunda artış meydana gelmiştir. mafyalarıyla ünlüdür. yolda bir anda çıkan kavgada arabanın bagajından keleşler çıkabilir o yüzden kavgayı ayırmayı düşünmeyin. (u: gb)
ayri kalinca cok ozlenir.. altinkaya baraji veya kolay beldesindeki yesillik alanlara uzanip gol manzarasi esliginde ahbaplarla muhabbet edip keyf catmak istenir. cay ocagi ve cafelerde yerel agizla konusan bafralilarla duman yarisi da yapilabilir. gelin gorun ki, gurbet elde cok ozlense bile adim atildiktan 3-4 gun sonra da caniniz sikilmaya baslar..metropol adami fena etkiliyormus..ben gene de cok ozledim! ıhtiyarlar burnumda tutuyor!
yıllardır boşa hasret çekmişim der noktayı koyarım. yeni meydan, yeni yüzler, yeni karakterler.. yok ağbi beni bozar yenilik. ben karıköylülüğe devam edem gari..